|
Bogata historia:
Skrzydlna jak podają źródła historyczne istniała od 1296r., lecz istnieje legenda,
że przez Skrzydlną uciekał przed prześladowaiem Św.Wojciech. Wieś posiadała od
roku 1424 prawa miejskie( w późniejszym czasie odebrane). Miejscowość wspominał w swych Kronikach
Jan Długosz nazywając ją Crzidlna lub Krzidlna. Wsią władaly takie rody jak: ród Ratołdów( za ich pamowania
Skrzydlna straciła prawa miejskie), ród Pieniążkow i ród Wilkoszewskich.
W 1351 roku założono tu parafię przy istniejącym już wcześniej kościele pw. św.Mikołaja
W latach 1850-1862 Skrzydlna była siedzibą niewielkiego powiatu zwanego bezirkiem
Podczas okupacji hitlerowskiej w 1944r. miała miejsce pacyfikacja, której ofiarą padli mieszkańcy
Skrzydlnej z pod Śnieżnicy. Miał być to odwet za opór zbrojny stawiany przeciw okupantom.
Skrzydlna do 1954 roku była siedzibą gminy , a do 1972 - Gromadzkiej Rady Narodowej.
Położenie i warunki naturalne:
Skrzydlna leży w Beskidzie Wyspowym u źródeł rzeki Stradomki. Otoczona jest sczytami Beskidu Wyspowego: Śnieżnica, Ciecień, Wierzbanowska Góra, Dzielec.
Charakteryzuje się terenem górzystym, o szerokich garbach i łagodnych stokach, przecinają one wąskie doliny.
Wschodnie część wsi, w dolinie rzeki Stradomki, położona jest na terenie równinnym.
Turystyka:
Jako , że miejscowość położona jest w malowniczym Beskidzie Wyspowym czyni z niej
atrakcyjny cel wyjazdów. Można wybrać się na wyprawe na okoliczne szczyty: Śnieżnica,
Ciecień, Mogielica, Ćwilin. Skrzydlna to dogodne miejsce do uprawiania narciarstwa zjazdowego jak i biegowego. Niedaleko
bo w odległości ok. 5 km znajduje się wyciąg narciarski na Śnieżnicy. Można także uprawiać trekking, pojeździć na rowerze, jak również
pospacerować rozkoszując się klimatem Beskidu Wyspowego . W pobliżu znajduje się rezerwat przyrody Śnieżnica
wyznaczony w celu ochrony buczyny karpackiej. Wjeżdżając od strony Kasiny Wielkiej na przełęczy Dzielec roztacza się
przed obserwatorem przepiękna panorama. Po lewej stronie zauważymy masyw góry Ciecień, który kończy się na górze Księrza
następnie panorama uwidacznie wielka nizinę. Widok ten przedstawia Skrzydlną, a poza tym rozlegly obszar krajobrazu: Sczyrzyca, Jana Góry,
tudzież innych miejscowości aż po Bochnię. Kierując nasz wzrok na prawo zauważamy liczne wzniesienia o szczelistych wierzchołkach
nazwane one są "Pieninkami skrzydlańskimi". Gdy spojrzymy jeszcze bardziej na prawo naszym oczom ukaże się majestatyczna góra Śnieżnica, która
nasuwa obraz "matki" wszystkich wzniesień w okolicy.
Zabytki:
1.Drewniany kościół z połowy XVI w., z murowanym prezbiterium. Został ufundowany przez Prokopa
Pieniążka. W wystroju dominuje barok. Najcenniejszymi elementami kościoła są:
barokowy ołtarz główny z XVII/XVIII wieku, renesansowy nagrobek Prokopa Pieniążka(z 1587r.) oraz
krucyfiks na belce tęczowej( z XIV).
2.W parku krajobrazowym znajduje się murowany, piętrowy dwór szlachecki pochodzący z przełomu XVI/XVII wieku, przebudowany w XVIII wieku. Zachowały się w nim sklepienia kolebkowe i krzyżowe znajdujące się w
zachodniej części parteru. W parku przydworskim zachowały się cenne okazy starodrzewia. przełomu XVI/XVII wieku, przebudowany w XVIII wieku.
3.Cmentarz parafialny, na którym znajdują się mogiły zastrzelonych podczas pacyfikacji mieszkańców z pod Śnieżnicy oraz
groby wysiedleńcow z Warszawy czy Poznania.
4.Kapliczka z XVIII wieku "Chrystus przy słupie"
Tradycja i obrzędy ludowe
Region Skrzydlnej i okolic zamieszkuje grupa ludności lachowskiej. Rozdziela ona kulturę
góralską od kultury krakowskiej. Do dnia dzisiejszego kultywowane są tu stare obyczaje i obrzędy.
W okresie Bożego Narodzenia domy nawiedzają liczne grupy kolędnicze. W Niedziele Palmową święci się
wysokie palmy przystrojone bibułkowymi kwiatkami i wstęgami. W Poniedziałek Wielkanocny po wioskach chodzą
grupy Śmiguśnioków- przebrani w słomiane czapki i bluzy, z maskami na twarzy, którzy polewają przechodniów
wodą przy pomocy drewnianych sikaw. Tradycyjnie także w Zielone Świątki pali się tzw. Sobótki.W folklorze muzycznym zwraca uwagę duża ilość wpływów
m.in. krakowskich. W skład kapeli obok skrzypiec i basów wchodzi także klarnet.
ZAPRASZAM DO GALERII!!!
Tekst opracowany na podstawie wikipedia.pl (nie kopiowany).
|
|